تبعات رکود تورمی بر بازار مسکن

این رکود تورمی به دنبال افزایش بیش از 130 درصدی قیمت مسکن در کل کشور و کاهش شدید توان خرید مردم در بازار به وجود آمده است. به طوری که بر اساس آمار اتحادیه مشاوران املاک، معاملات مسکن کل کشور در طول ۲۲ روز شهریور ماه جاری با منفی ۶۲ درصد به بیشترین افت خود در شش سال اخیر رسیده است.

به طوری که در ۲۲ روز ابتدای شهریور ماه ۹۸ تعداد ۱۸ هزار و ۲۲۹ قرارداد خرید و فروش در کل کشور به امضا رسیده که پایین‌ترین میزان، دست کم از سال ۹۲ تاکنون محسوب می ‌شود.

در کلان شهر تهران نیز آنطور که اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران گزارش داده، تعداد معاملات مسکن در ۲۲ روز ابتدای شهریورماه ۲۲۲۱ مورد بوده که نسبت به زمان مشابه سال قبل ۷۹ درصد کاهش نشان می ‌دهد.

از طرفی طبق گفته رئیس اتحادیه مشاوران املاک مشهد، میزان خرید و فروش مسکن در بازار این کلانشهر نیز ظرف پنج ماه گذشته امسال تاکنون در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۶۰ درصد کاهش یافته و بازار مسکن مشهد نیز به دلیل افزایش ۱۴۷ درصدی قیمت ها نسبت به سال ۹۶ هم اکنون وضعیت مطلوبی ندارد.

در این میان بنا به عقیده کارشناسان، کاهش معاملات مسکن در سطح کشور نشان می دهد که این بازار آماده ورود به رکود چهار ساله است. چرا که به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و با وجود افزایش شدید قیمت ها، امکان خرید مسکن از سوی متقاضیان موثر وجود ندارد. بنابراین طبیعی است که در چنین شرایطی امکان خرید وجود نخواهد داشت.

بر اساس این گزارش، این در حالی است که تلاش های دولت برای افزایش توانایی مالی مردم از طریق ارائه تسهیلات مسکن نیز نتوانسته به عنوان یک سیاست اثربخش عمل کند. چرا که آمارها حاکی از کاهش رغبت مردم برای دریافت تسهیلات مسکن و نیز افت توانایی آنها برای پرداخت اقساط بانکی است.

به عبارتی وزارت راه و شهرسازی در حالی افزایش سقف تسهیلات مسکن را مطرح کرده است که این درصد افزایش تسهیلات، نسبت به درصد افزایش قیمت مسکن رقم قابل توجهی نبوده است. پس طبیعی است که این افزایش تسهیلات تاثیرگذاری خاصی در بازار مسکن نخواهد داشت.

اما صرف نظر از اینکه تسهیلات مسکن جوابگوی قیمت مسکن نیست و از طرف دیگر متقاضیان نیز امکان خرید مسکن را در شرایط رکود تورمی ندارند؛ یکی دیگر از تبعات این موضوع آن است که در وضعیت رکود بازار مسکن، سرمایه ‌گذاری در بخش تولید مسکن نیز دچار اخلال و وقفه می‌شود که این خود می تواند به تشدید افزایش قیمت‌ها در رونق بعدی بینجامد.

به گزارش «صما» در چنین شرایطی، برخی پیش بینی ها حاکی از آن است که با تشدید رکود در بازار مسکن، این احتمال وجود دارد که برخی از مالکان و سازندگان برای اینکه واحدهای مسکونی ساخته شده خود را به فروش برسانند، به ناچار قیمت های پیشنهادی خود را کاهش دهند.

اما در حالی که برخی از افراد نسبت به کاهش قیمت ها در بازار مسکن خوش‌بین هستند، در مقابل گروهی دیگر از کارشناسان اقتصاد مسکن بر این باورند که وقوع چنین اتفاقی اصلا امکان پذیر نیست و تجربه 60 سال اخیر نشان می دهد که افزایش قیمت مسکن نسبت به شاخص تورم سایر کالاها همواره بیشتر بوده است و قیمت مسکن هر سال معادل با دو و نیم برابر نرخ تورم افزایش پیدا کرده است.

بنابراین این اظهارات حاکی از آن است که دست کم تا ده سال آینده، احتمال کاهش قیمت مسکن در ایران به طور کامل مردود است و انتظار کاهش قیمت مسکن نیز یک انتظار غیرواقعی است.هرچند ممکن است که قیمت مسکن به دلیل حاکمیت رکود، در حد بسیار ناچیزی کاهش پیدا کند، اما به این معنا نخواهد بود که افت چشمگیری در قیمت مسکن ایجاد شود.

بر همین اساس، گزارشات مرکز آمار نیز این موضوع را تایید می کند. به طوری که مرکز آمار در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده است: متوسط قیمت فروش یک متر مربع زمین یا زمین ساختمان مسکونی کلنگی در شهر تهران در بهار سال جاری به ۱۶ میلیون و ۹۵۶ هزار تومان رسیده است. این عدد در بهار سال ۸۹، معادل یک میلیون و ۱۵۴ هزار تومان بوده که نشان‌ دهنده رشد بیش از ۱۴۰۰ درصدی قیمت زمین و رشد ۸۲۰ درصدی ساختمان در ۱۰ ساله گذشته است.